19.12.1911 г. – 01.02.1989 г.

Поэт, драматург, переводчик. Член СП СССР с 1944 г.

Родился во II Удюгейском наслеге Верхневилюйского улуса. Окончил факультет языка и литературы Якутского учительского института, работал в редакции литературно-художественного журнала “Кыhыл ыллык” (“Красная тропа”), более тридцати лет вел педагогическую деятельность.

 Печатался с 1927 г. В 1930 г. вышла пьеса В. Чиряева “Сасыл Сысыы” – о героической обороне небольшого красногвардейского отряда во главе с легендарным командиром И. Я. Стродом против превосходящих сил белогвардейского генерала Пепеляева.

Первый сборник его стихов “Колхозтаах хоhооно” (“Песни колхозника”) издан в 1932 г. Тематика его творчества: торжество колхозного строя, человек новой эры, мотивы любви и дружбы, прекрасная природа, победа советского народа над злейшим врагом.

Отдельные стихи поэта положены на музыку.

В. Чиряев перевел пьесы С. Михалкова “Особое задание”, Б. Лавренева “Разлом”, поэму К. Симонова “Сын артиллериста”, сказки А. Пушкина, однотомник стихов и поэм С. Есенина.

Был награжден медалями и Почетной грамотой Президиума Верховного Совета ЯАССР.

Книги

Көҥүлү, дьолу туойан хаалыах… : талыллыбыт айымньылар : икки чаастаах / Саха Респ. «Үөһээ Бүлүү улууһа» (оройуона), муниципал. тэриллии дьаһалтата, Үөһээ Бүлүү улууһун Хоро нэһилиэгэ» муницип. тэриллии дьаһалтата. — Дьокуускай : Офсет, 2013—2015.

Ч. 1. — 2013. — 391 с. : [1] л., ил., портр.

Ч. 2. — 2015. — 270 с. : ил., портр.

Саһыл Сыһыы : түөрт төгүллээх, биэс хартыыналаах пьеса. — Дьокуускай : Саха судаарыстыбатын кинигэ таһаарар сирэ, 1930. — 38 с. — Лат. графика.

Ала соболоох : очерк. — Дьокуускай : Саха судаарыстыбатын кинигэ таһаарар сирэ, 1932. — 29 с. — Лат. графика.

Колхозтаах хоһооно. — Дьокуускай : Саха судаарыстыбатын кинигэ таһаарар сирэ, 1932. — 97 с. — Лат. графика.

Лиирикэ : [хоһооннор]. — Дьокуускай : Судаарыстыба Саха сиринээҕи бэчээттиир суута, 1934. — 58 с. : портр.

Атастарбар : талыллыбыт айымньылар. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1960. – 56 с.

Чысхаан : сэһэн : орто уонна улахан саастаах оскуола оҕолоругар. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1963. — 50 с.

Дьоллоох оҕо сааска : оҕолорго хоһооннор. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1966. — 16 с.

Ырыалар, хоһооннор. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1971. — 96 с.

Билэр дьонум : кэпсээн, очерк, публистика. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-во- та, 1973. – 128 с.

Тыыннаах тыл : хоһооннор, үгэлэр, тылбаастар. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1978. — 112 с.

Олоҕум сыдьаайа : (хоһооннор, тылбаастар, кэпсээннэр). — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1981. — 176 с. : ил.

Чисхан : повесть. [ для сред. и ст. шк. возраста ] / пер. В. Серкина ; [ худож. Р. Н. Бурцева]. — Якутск : Кн. изд-во, 1984. — 40 с. : ил.

Переводы

Оболин. Тыатааҕы хааччыйар хаасса / Обуолун; Чиряев тылб. — Дьокуускай : саха кинигэтин бэчээтэ, 1930. — 24 с. — Лат. графика.

Арбатскай, Н. Дьиҥнэээх суолунан : дьоннор, дьыалалар, баахтар [факты] / Нь. Арбааскай, [Б. Чирээйэп, Д. Сиипсэп, С. Ондуруоһап тылб.; аан тылы суруйда Нь. Муординап] — Дьокуускай : саха кинигэтин бэчээтэ, 1932. — 45 с.: ил. — Лат. графика.

Ярославскай, Е. М. Ыраахтааҕыны, бэмиэссиктэри, хаппыталыыстары, оробуочайдар уонна бааһынайдар хайдах үүрбүттэрэй? / Эм.Дьарасылаабыскай; Б. Чирээйэп тылб. — Дьокуускай: Саха кинигэтин бэчээтэ, 1932. — 45 с. : ил. — Лат. графика

Строд, И. Я. Саха сирин уруккута, билиҥҥитэ / У. С. Устуруот ; Б. Чирээйэп тылб. — Дьокуускай : Судаарыстыба Саха сиринээҕи бэчээттиир суута, 1933. — 40 с. : портр.

Михалков, С. В. Аналлаах сорудах : 3 оонньуулаах комедия / С. Михалков ; [ В.Г.Чиряев тылб.]. — Якутскай : Саха АССР Госиздата, 1949. — 57 с. ; То же: 1977. — 47 с. : ил

Пушкин, А.С. Остуоруйалар / А. С. Пушкин ; [В. Чиряев тылб.]. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ изд-вата, 1955. — 41 с. : ил.

Есенин, С. А. Хоһооннор / В.Чиряев тылб. — Якутскай : Кинигэ изд-вота, 1975. — 80 с.

Пушкин, А.С. Өлбүт сарыабына уонна сэттэ бухатыыр туһунан остуоруйа ; Балыксыт уонна балык туһунан остуоруйа / А. С. Пушкин ; [В. Г. Чиряев тылб. ; М. П. Космолинсская уруһуйдара]. — Якутскай : Саха сиринээҕи кинигэ издательствота, 1986. — 55 с. : ил.

Пушкин, А. С. Пушкин остуоруйалара / хомуйан оҥордо М.Г. Никифорова; В. Чиряев, Ф. Софронов уо.д.а. тылб. — Дьокуускай: Бичик, 2019. — 110 с.: — цв. ил.

О жизни и творчестве

Северная энциклопедия = Northern practical dictionary / [сост.: Е. Р. Акбальян ; рег Е. Г. Абрамович и др.]. — Москва : Европейские издания & Северные просторы, 2004. — 1197 с. – О нем, с. 1066.

Антология Саха театра : в трех кн. / М-во культуры и духов. развития Респ. Саха (Як – тия), Саха акад. театр им. П. А. Ойунского, Нац. архив Р С (Я), Нац. б-ка РС(Я) ; отв. рел. А. Н. Жирков. — Якутск : Бичик, 2010. — Кн. 3. — 303 с. – О нем, с. 39.

Энциклопедический словарь Якутии / Акад. наук РС(Я). — Новосибирск : Наука, 2018. — 518 с. – О нем, с. 476.

Үөһээ Бүлүү суруйааччыларын төрүччүлэрэ / М. П. Григорьев ; СР «Үөһээ Бүлүү улууһ= (оройуона)» муницип. тэриллии дьаһалтата. — Дьокуускай : Компания «Дани-Алмас- 2015. — 220 с. : ил., портр., генеал. табл. – О нем, с. 80—85.

Ильин Петр Ильич / авт.- сост. И. П. Пестряков. — Якутск: Изд. дом СВФУ, 2017. — 110с. — Из содерж.: Өттүк харалаах көрсөр (поэт 70 сааһыгар). — С. 49—58.